Dajmy na to dziś wyjeżdżasz na wakacje a dopiero jutro ma być ogłoszony wyrok w Twojej sprawie. W dodatku czujesz, że wyrok może być niekorzystny i chciałbyś mieć możliwość jego zaskarżenia. Wydaje Ci się że złożenie wniosku o uzasadnienie wyroku – zawczasu tj. przed jego formalnym ogłoszeniem nic w sprawie nie zmieni… Błąd..
Może wyda Ci się to dziwne ale w procesie cywilnym zachowanie formalnej procedury ma pewne znaczenie 🙂
Zgodnie z art. 328 § 1 k.p.c. termin do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku wynosi tydzień i rozpoczyna bieg „od dnia ogłoszenia sentencji wyroku”.
Wyrok istnieje dopiero „od chwili” ogłoszenia jego sentencji. Zgodnie bowiem z art. 332 § 1 k.p.c. sąd jest związany wydanym wyrokiem „od chwili” jego ogłoszenia, a nie „od dnia” jego ogłoszenia.
Wniosek o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku złożony w dniach poprzedzających dzień ogłoszenia sentencji, jako przedwczesny nie wywołuje zatem skutków procesowych.
Mało tego nawet wniosek o uzasadnienie złożony w dniu ogłoszenia wyroku ale jeszcze przed jego ogłoszeniem będzie nieskuteczny i nie wywoła skutków procesowych.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego rozważono kwestę skuteczności wniosku złożonego w dniu ogłoszenia sentencji, ale klika godzin przed tą czynnością.
Odosobnione stanowisko w tym przedmiocie zajął Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 25 października 2012 r. I CZ 153/12 stwierdzając, że wniosek o doręczenie orzeczenia z uzasadnieniem złożony w dniu ogłoszenia sentencji orzeczenia jest skuteczny także wtedy, gdy chwila jego złożenia poprzedza chwilę ogłoszenia sentencji wyroku.
Wiodąca jednak linia orzecznicza przyjęła, iż taki wniosek także nie wywołuje skutków procesowych, gdyż decydujące znaczenie ma nie dzień (kalendarzowy liczony od godziny 0:00 do godziny 24:00), w którym dokonano ogłoszenia orzeczenia, ale bezpośrednio chwila ogłoszenia sentencji orzeczenia, a zatem wniosek złożony przed ogłoszeniem sentencji orzeczenia – choćby tego samego dnia, w którym miało nastąpić i nastąpiło ogłoszenie sentencji – również jest przedwczesny i nie wywołuje skutków procesowych.
Tutaj dla przykładu (po kliknięciu) możesz zapoznać się z orzeczeniami SN z wiodącej linii orzeczniczej:
V CZ 21-13 uzasadnienie wyroku wniosek przed ogłoszeniem
V CZ 72-16 uzasadnienie wyroku wniosek przed ogłoszeniem
Świadczy o tym zapadła 24 maja 2017 r. i podjęta w trzyosobowym składzie sędziowskim uchwała Sądu Najwyższego sygn.akt. III CZP 18/17
Wniosek o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku złożony w dniu jego ogłoszenia, lecz przed dokonaniem ogłoszenia, jest nieskuteczny.
Brak wniosku strony o sporządzenie uzasadnienia nie jest przeszkodą do zaskarżenia wyroku, ma jednak znaczenie dla określenie dnia, od którego liczy się termin do wniesienia apelacji (art. 369 § 2 k.p.c.) – wówczas termin do wniesienia apelacji biegnie od dnia w którym mogłeś zażądać uzasadnienia. W sytuacji gdy terminowo i prawidłowo zażądasz sporządzenia uzasadnienia termin na wniesienie apelacji biegnie od dnia doręczenia uzasadnienia.
Zatem: nawet jeśli sąd pomyłkowo doręczy Ci uzasadnienie wyroku to bieg terminu do wniesienia apelacji, w takiej sytuacji, zgodnie z art. 369 § 2 k.p.c., rozpoczyna się od dnia, w którym upłynął termin do żądania uzasadnienia wyroku (uzasadnienia możesz żądać w terminie 7 dni od ogłoszenia wyroku).
Załóżmy że pozostajesz w przekonaniu że skoro sąd doręczył Ci uzasadnienie dwutygodniowy termin do wniesienia apelacji liczony jest od doręczenia wyroku z uzasadnieniem a tak naprawdę rozpoczął swój bieg kilka tygodni wcześniej. Takie założenie w przedstawionej sytuacji będzie skutkować tym że taka apelacja będzie uznana za wniesioną po terminie iw konsekwencji odrzucona. Może to wyłapać sąd pierwszej instancji, sąd drugiej instancji czy strona przeciwna 🙂
{ 6 komentarze… przeczytaj je poniżej albo dodaj swój }
Formalizm większy niż w procesie legisakcyjnym (proces formułkowy był właśnie odformalizowany). SN robi wszystko, żeby sądy nie zajmowały się merytorycznym rozpoznawaniem sprawy.
Czym się różni bowiem wniesienie pisma w biurze podawczym przed ogłoszeniem wyroku (np. wyrok o godz. 12:00, na biurze podawczym złożony wniosek o 9:00 – wpisują godzinę złożenia), od pójścia rano na pocztę i wysłania listu – gdzie na kopercie jest tylko data dzienna datownika?
No tak – jeśli za punkt odniesienia weźmiemy proces legisakcyjny – to wszystkie inne będą odformalizowane 🙂 Moim zdaniem to nie SN robi wszystko aby sądy nie zajmowały się merytorycznym rozpoznaniem sprawy – zwykle robi to jedna ze stron 🙂 Jeśli iść tropem odformalizowania można by granicę przesuwać – np: jeżeli mógłbym złożyć wniosek o godz. 00:01 w dniu ogłoszenia wyroku – to dlaczego nie o 23:59 dnia poprzedniego i tak dalej i tak dalej ….a najlepiej jakby można było złożyć wniosek o uzasadnienie już w pierwszym piśmie procesowym – na wszelki wypadek 🙂
Osobiście uważam, że nawet gdyby wniosek można było złożyć w pierwszym piśmie procesowym, to nic złego by z tego nie wynikało. Strona ma prawo poznać uzasadnienie i to bez wzlędu na wynik sprawy. Jedyny problem to oczywiście nadmiar pracy dla sądów, dlatego przychylam się do tego, iż jednak SN kierował się w gruncie rzeczy nadmiarem pracy dla sądów 🙂
Zgadzam się że każdy ma prawo poznać uzasadnienie. Powinien trzymać się jednak pewnych reguł inaczej cały proces (który się przecież na nich opiera) legnie w gruzach. Może czas na kolejną nowelizację k.p.c. – tym razem naszego autorstwa 🙂 – wniosek o uzasadnienie można by złożyć w każdym czasie od chwili pierwszego pisma procesowego do 7 dnia po ogłoszeniu wyroku 🙂 Żarty żartami ale czasami dokładanie pracy (w kontekście składania wniosków o uzasadnienie) prowadzi do … no własnie do takich sytuacji jak poniższa: Otóż rozmawiałem swego czasu z sędziami którzy uświadomili mnie (prawdę mówiąc sam na to nie wpadłem) że niektórzy (w tym i zawodowi pełnomocnicy) składają wniosek o uzasadnienie jedynie po to aby bez kosztów uzyskać odpis orzeczenia albowiem wniosek o uzasadnienie nic nie kosztuje i uzasadnienie sąd doręcza wraz z uzasadnianym wyrokiem zaś gdyby został złożony miast tego wniosek o odpis orzeczenia wnioskodawca musiałby uiścić 6 zł za każdą stronę tegoż. O tempora! O mores! Serio.
Dziękuję za pomoc w przeprowadzeniu skutecznie postępowania egzekucyjnego.
Polecam się 🙂